Genellikle ilk defa anne baba olacak çiftler yenidoğan bebeklerini yıkama konusunda endişeli olabilirler. Bebeği banyo sırasında kim, nasıl tutacak? Suyun ısısı ne kadar olmalı? Ortam sıcaklığı bebek için uygun mu? gibi sorular zihinlerini meşgul edebilir. Fakat yenidoğan bebek banyosunun nasıl yapılacağına dair temel kuralları bildikten sonra bebeğinize bu çok da zor olmayan bir süreçtir.
Yenidoğan bebek banyosunun ilk ne zaman yapılması gerektiği büyük bir merak konusudur. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre bebek doğduktan ancak 24 saat sonra banyosu yaptırılabilir. Yenidoğan bebeğin 24 saatten önce yıkanması bazı negatif durumlara yol açabilir.
1- Enfeksiyon Riski
Yenidoğan bebek anne karnında bedenini kaplayan verniks adlı bir tabakayla dünyaya gelir. Gebeliğin son 3 ayında oluşan verniks tabakası, bebeği enfeksiyonlardan koruyan proteinler içerir. Yenidoğan bir bebek dünyaya karşı savunmasız olduğundan dolayı ortama alışmaya çalışırken ve bağışıklığını güçlendirirken verniks tabakası cildinde ne kadar uzun süre kalırsa yenidoğan bebek için o kadar iyi bir koruma kalkanı olur.
2- Yenidoğan Bebekte Kan Şekeri Düşme Riski
Yenidoğan bir bebek anne rahminin dışındaki hayata uyum sağlama çabası içinde olur. Bu yüzden bebeğe 24 saatten önce banyo yaptırılması, bebeğin ağlamasına ve stres hormonları salgılamasına neden olur. Stres hormonları ise yenidoğan bebeğin kan şekerinin düşmesine yol açabilir. Yenidoğan bebeğin ağlamaları ve stres hormonlarından dolayı bebek sürekli uyuklar, emecek enerji bulamaz. Bu durum da yenidoğan bebeğin kan şekerinin daha da düşmesine yol açar.
3- Beden Isısı
Doğumdan sonraki ilk saatlerde yenidoğan bebek dış dünyaya uyum sağlamaya çalışırken ısınmak için de çok fazla enerji harcar. Bu nedenle ilk saatlerde yenidoğan bebeğe banyo yaptırmak pek güvenli olmaz. Bebek ısı dengesini sağlayamadığında ise hipotermi ile karşı karşıya kalabilir. Aynı zamanda bebeğin üşümesi, kan şekerinin düşmesine de sebep olabilir. Bu nedenle yenidoğan bebeğin beden ısısı belli bir seviyeye gelinceye ve bebeğin rahatlaması sağlanıncaya kadar banyo yaptırmak güvenli olmayabilir.
Yenidoğan Bebek Banyosu Hastane Sonrası İlk Ne Zaman Yapılır?
Yenidoğan bebeğin banyosunun göbek bağı düşmeden yapılmaması önerilir. Göbek bağı ortalama 10 ila 15 gün içinde düşer. Amerikan Pediatri Akademisi uzmanları bebeğin göbek bağı düşene kadar ev imkanlarında “sünger banyosu” yapmanın uygun olduğunu söylüyor. Haftada en fazla üç kez sünger banyosu yapılabiliyor. Sünger banyosunun yapılma sebebi ise enfeksiyonu önlemektir.
Yenidoğan bebeği yıkamadan önce ön hazırlık yapmak ebeveynlerin işini oldukça kolaylaştıracaktır. Yenidoğan bebeğe banyo yaptırmadan önce; bebeğin yıkanacağı ortam, oda sıcaklığı, yıkama suyunun sıcaklığı ve suyun yüksekliği, yapmanız gereken hazırlıkların başında gelir.
1-Ortam
Yenidoğan bebeğin banyo yaptırılacağı ortam çok önemlidir. Bebeğin yıkanacağı ortamda pencere ve kapıların açık olmaması çok önemlidir. Aksi takdirde yenidoğan bebek çok hassas olduğu için üşüyebilir ve bu da hastalanmasına sebep olabilir.
2-Oda Sıcaklığı
Uzmanlar yenidoğan bebeğin yıkanacağı odanın sıcaklığının çok önemli olduğunu söyler. Bebeğin yıkanacağı oda sıcaklığının 22-26 derece arasında olması idealdir.
3-Yıkama Suyunun Sıcaklığı
Yenidoğan bebeği yıkarken dikkat edilmesi gereken bir diğer konu yıkama suyunun sıcaklığıdır. Bebeğin banyo yapacağı suyun en fazla 35-37 derece arasında olması gerekmektedir. Suyun sıcaklığını bebek banyo termometresiyle ölçebileceğiniz gibi dirseğinizle de ölçebilirsiniz. Dirseğinizi yakmayan bir suysa sıcaklık ideal demektir. Suyun soğuk olması bebeğinizin üşümesine, sıcak olması ise bebeğin cildinin zarar görmesine yol açabilir. Bebek banyosu sırasında yıkama suyunun ısısının düşmemesi de çok önemlidir. Bu yüzden su sıcaklığını ara ara dirseğinizle ölçmeye devam edebilirsiniz. Su soğumuşsa ve banyo henüz bitmediyse bir kaba uygun sıcaklıkta su koyup yavaşça bebeğinizin üstüne dökebilir ya da bebeğinizin küvetine ekleyebilirsiniz.
4-Suyun Yüksekliği
Yenidoğan bebek banyosu sırasında suyun sıcaklığı kadar suyun yüksekliği de büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle banyo suyunun çok yüksek olmaması ve yaklaşık olarak (banyo yapılan ortama bağlı) 3/2’si kadar su dolu olması yenidoğan bebek için yeterli olacaktır.
Yenidoğan bebeğin göbek bağı düştükten ve iyileştikten sonra bebek, banyo yapmaya hazır demektir. Bebek banyosunda ihtiyacınız olan malzemeleri de yanınıza aldıktan sonra banyo sürecine başlayabilirsiniz. Bu adımları tek başınıza ya da bir yardımcı ile de kolayca uygulayabilirsiniz.
Uzmanlar yenidoğan bebeklerin haftada üç kez banyo yapmasının bebek için yeterli olduğu görüşünde. Daha fazla banyo yapması ise bebeğin cildinin kurumasına yol açabilir. Fakat yenidoğan bebeklerin doğduğu mevsime ya da hava şartlarına göre banyo sıklıkları değişebilir. Yaz aylarında doğan bir bebek haftada üç kez yıkanabilirken kış aylarında doğan bebek, hava şartlarından dolayı daha uzun aralıklarla banyo yaptırılabilir. Ebeveynler suyun rahatlatıcı etkisinden dolayı da bebek uyumadan önce kısa bir banyo yaptırabilirler.
KAYNAKLAR
https://www.mustela.com.tr/mustela-mag/yeni-dogan-bebek-ne-zaman-ve-nasil-yikanir
https://ilkadimlarim.com/yenidogan-banyosu-nasil-yaptirilir
https://www.drmuratpalabiyik.com/tr/article/desc/1841/bebek-banyosu.html
https://www.gebe.com/yenidogan-bebek-banyosu-icin-malzeme-listesi