Yenidoğan Bebeklerde Konak Neden Olur?
Yenidoğan bebeklerin ciltleri çok hassastır. Bebeklerin narin ciltleri dış dünyaya karşı savunmasızdır ve koruma mekanizmaları yetişkinlerden daha zayıftır. Yenidoğan bebeğinizi dış etkenlere karşı ne kadar korusanız da bazı problemlerin önüne geçemeyebilirsiniz. Yenidoğan bebeklerde görülen konak problemi de bunlardan biridir. Peki, konak problemi nedir? Gelin, bunun cevabını birlikte öğrenelim.
Konak Nedir?
Konak, yenidoğan bebeğinizin kafa derisinde meydana gelen bir cilt problemidir. Yenidoğan bebeğinizin ilk 4 ile 5 aylık süreci arasında bu cilt sorunuyla karşılaşmanız mümkündür. Genelde kafa derisinde görülse de bebeğinizin kaşlarında, alnında, burun kenarlarında, çenesinde ve kulaklarının arkasında da konak sorunu ile karşılaşabilirsiniz. Konak olarak adlandırılan ve yenidoğan bebeklerde görülen saç derisi pullanması, sarımsı renkte yağlı pul ve kabukların oluşumuyla meydana gelir. Bazı durumlarda konak sorunu görülen bölgede kızarıklıklar da oluşabilir.
Konak bulaşıcı bir cilt problemi değildir. Konak sorunu ağrıya veya kaşıntıya neden olmaz, sadece rahatsızlık hissi yaratır. Bu nedenle egzama rahatsızlığının neden olduğu kaşıntıyı veya beyaz renkte oluşan kepeklenmeyi konak ile karıştırmamaya dikkat edin. Konak sorunu geçtikten sonra bebeğinizin cildinde iz veya leke kalmaz, içiniz rahat olsun!
Konak sorunu birçok bebekte görülür, bu bebeğinizin bakımını kötü bir biçimde gerçekleştirdiğiniz anlamına gelmez. Peki, konak neden oluşur? Bunun birkaç sebebi var, gelin keşfedelim.
Konak Neden Olur?
Bebeklerde konak neden olur sorusunun yanıtını her ebeveyn merak ediyordur. Bebekler doğumdan sonra çok hızlı büyürler, bu süreçte bebeklerin derileri altındaki yağ bezleri yoğun tempoyla çalışır. Anneler hamilelik hormonlarından hemen kurtulsa da bebekler bu hormonları vücutlarından atmakta zorlanır, yağ bezlerinin aşırı çalışmasının nedeni budur. Aşırı çalışan yağ bezleri fazla miktarda yağ üretir ve oluşan yağ tabakası ölü deri olarak cilde yapışır. Cilde yapışan bu yağlar, saç diplerinde pullanmaya neden olur. Bu pullanmaya da konak adı verilir. Bebekler bu hormonları vücutlarından attığında konak sorunu da sona erer. Kısacası konak; her ebeveynin düşündüğünün aksine hijyenik sebeplerden dolayı değil, yüksek orandaki hormonlara ve aşırı yağ üretimine bağlı olarak oluşur.
Yenidoğan bebeğinize banyo yaptırdıktan sonra saçının nemli kalmaması gerekir, bebek şampuanı ile yıkadığınız bebeğinizin saçını iyice kuruladığınızdan emin olun. Yenidoğan bebeğinizin banyo ve banyo sonrası tüm ihtiyaçlarını “Yenidoğan Bebek Banyosu” yazımızda bulabilirsiniz.
Yenidoğan bebeğinizin üşüdüğünü düşünebilir ve onu korumak için başına sürekli şapka takmak isteyebilirsiniz. Bebeğinizin başını sürekli kapalı tutmak, saç derisinde pullanmaya neden olur. Yenidoğan bebeğinizin bakımı ile ilgili doğrulara ve yanlışlara “Yenidoğan Bebek Bakımı Nasıl Olmalıdır?” yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Annenin gebeliği süresince bağlı kaldığı beslenme tarzı, genetik yatkınlık, bebeğin alerjik yatkınlığı ve vitamin eksikliği de konak sorununun nedenlerinden birkaçıdır.
Bebeklerde Konak Belirtileri Nelerdir?
Saç derisinde pullanma olarak bilinen konak halk arasında “kızak başlığı” ya da “beşik kapağı” olarak adlandırılsa da tıp dilindeki ismi ile infantil seboreik dermatit olarak bilinir. Sıklıkla doğumun ilk aylarında ortaya çıkan saç derisinde pullanma; başın tepesinde, kulak arkasında, alında, yüzün kıvrımlı yerlerinde de görülebilen bir cilt problemidir. Görünümü rahatsız edici olan bu cilt probleminin kepek veya egzama ile karıştırılmaması gerekir. Konak sorunun belirtileri bebekten bebeğe değişse de genelde ortak belirtiler görülür, bunlardan birkaçını sizin için sıraladık:
- Saç derisinde beyaz ve sarı renkli pullanma görünümü
- Kalın, yağlı ve pul pul saç derisi
- Katmanlar şeklinde pul pul ölü deriler
- Saç derisinin bazı bölgelerinde dökülmeler
- Saç derisinde kötü koku oluşumu
- İlerlemiş saç derisi pullanmalarında kızarıklık ve kaşıntı ile gelen huysuzluk
Bu belirtiler varsa, bebeğiniz konak sorunu ile karşı karşıya gelmiş demektir. Merak etmeyin, konak geçici bir sorundur.
Bebeklerde Konak Nasıl Temizlenir?
Konak sorunu, pek çok bebekte zamanla kendiliğinden geçer. Ancak konak sorununun şiddeti artmışsa, ebeveynler bebeklerde konak nasıl temizlenir sorusuna yanıt aramaya başlar. Bunun için uygulanabilecek bazı basit metotlar ile doktorunuzun da onayı alınarak konak temizliği yapılabilir. Bu metotlar şu şekildedir:
Bebek yağı ya da bebekler için özel olarak üretilmiş bir bebek losyonu kullanabilirsiniz. Konak sorununun bulunduğu alanları bu ürünlerle hafifçe nemlendirin ve çok nazik hareketler ile masaj yapın. Önerilen bekleme süresinin ardından saç derisindeki pullanmaların giderilmesi için özel olarak üretilmiş bebek şampuanı ile yıkayın. Konak nedeniyle oluşan kabuklanmalar geçinceye kadar her gün bu şekilde bebeğinizi yıkamaya devam edin. Burada dikkat edilmesi gereken, kabukların asla koparılmaması ve sürülen ürünlerin çok iyi arındırılması gerektiğidir. Aksi halde tekrar saç diplerinde yağ birikimi oluşabilir ve konak sorunu şiddetlenebilir.
Kalın kabuklu konak sorunu yaşayan bebeğinize yağ ile masaj yapın, ardından yumuşak kıllı bebek fırçası ya da bebek tarağı kullanarak yavaşça yumuşayan döküntüleri uzaklaştırın. Ancak bu işlem, ölü deri hücrelerinin cilde yapışmasını önlemek için saçı şampuanla yıkamadan önce yapılmalıdır. Bebeğinizin saç derisini yağlamadan yapmaya çalışacağınız konak temizliği, yenidoğan bebeğinizin hassas cildine zarar verir. Mutlaka bebeğinize özel üretilen bu ürünleri kullanın.
Konak temizliği sırasında bebeğinizin saçında dökülme görülmesi oldukça normal bir durumdur. Geçici olan saç dökülmesi, saç derisi iyileştikçe yerini daha güçlü bir saça bırakır.
Bebeğinizin saç derisindeki konak sorununu temizlerken bunları yapmaktan kaçının:
- Kafa derisindeki pulları kesinlikle elinizle kaldırmaya çalışmayın, bu hareketiniz enfeksiyon oluşumuna neden olabilir.
- Yetişkinler için üretilen kepeğe karşı etkili şampuanları kullanmayın. Yetişkin şampuanları formaldehit, kresol ve PVP içerdiğinden dolayı bebeklerde kullanılması sakıncalıdır. Çünkü bebek kafa derisi yetişkinlere göre daha narindir, kimyasalların emilimi çok daha hızlıdır.
Konak Nasıl Tedavi Edilir?
Saçsız deride oluşan konakları tedavi etmek için bebek yağı kullanabilirsiniz. Bebek yağı kullanmak cildi yumuşatarak konakların dökülmesine olanak sağlar. Bebek yağını ister bebek banyo küvetine bir miktar dökerek ister bebeğinizin cildinde konak oluşan bölgelere masaj yaparak kullanabilirsiniz. Fakat bu tarz müdahaleleri yapmadan önce mutlaka doktorunuza başvurun.
Saçsız deride oluşan konakları tedavi etmenin bir diğer yolu da vazelin kullanmaktır. Vazelin, ciltteki nem kaybına karşı en iyi nemlendiricilerden biridir. Bebeğinizin cildinde konak oluşan bölgelere hafif bir şekilde masaj yaparak uygulayabilirsiniz.
Bebeğinize banyo yaptırırken, saçını da bebeğinizin cildine uyumlu bir şampuanla yıkayabilirsiniz. Bu süreçte doktorunuz ile görüşürseniz, doktorunuz da size konak önleyici ve tedavi edici bir şampuan önerebilir.
Bebeğinizin kafasında oluşan kabukları yumuşak bir fırçayla cildi ovmadan ve yormadan fırçalayın, bu yöntem ölü deri parçalarını yumuşatır. Bu işlemi, banyodan ve bebeğinizin saçını şampuanlamadan önce yapabilirsiniz.
Bebeğinizin kafasına masaj yapabilirsiniz. Bu yöntem de kabukları yumuşatacak ve dökülmesini sağlayacak, konak sorununun neden olduğu rahatsızlık hissini azaltacaktır.
Yukarıda saydığımız yöntemlerin sonuç vermediği ve konakların yayılmaya devam ettiği durumlarda doktorunuza danışmalısınız! Konak sorunu sadece saç derisinde başlasa da vücuda yayılmaya devam edebilir. Bu tür durumlarda da doktorunuza başvurmanızı öneririz. Yukarıda saydığımız yöntemleri denemeden önce ve uygulama aşamasında doktorunuzla iletişim halinde olmanız doğru olacaktır.
Konağın bebeklerde sıklıkla görülen bir durum olduğunu ve karşılaştığınız zaman endişeye kapılmamanız gerektiğini unutmayın!